Bolesti retine i horoida

Bolesti mrežnjače i horoida zahvataju najvažniji deo oka, gde se čuvaju vizuelne ćelije osetljive na svetlost, supozitorije i štapići, zbog čega je važno ne potcenjivati ove bolesti. Bilo da se radi o raznim upalama, problemima sa odvajanjem i odvajanjem mrežnjače, ili problemima vaskularnog karaktera ili ishrane mrežnjače, nekoliko bolesti takođe može trajno oštetiti vid. Neka oboljenja mrežnjače i horoideje mogu se samo delimično rešiti, a takva terapija se odvija uglavnom u vidu laserskog tretmana.

Retina (mrežnjača) je unutrašnji sloj očne jabučice koji je okružuje iznutra, sa supozitorijama i šipkama na zadnjoj strani mrežnjače, koje su vizuelne ćelije osetljive na svetlost. Na prednjoj strani mrežnjače nalaze se pigmentne ćelije. Retina je tanka i providna membrana koja oblaže unutrašnjost očne jabučice, dok je zadnji deo formiran od dva sloja, spoljašnjeg i unutrašnjeg. Spoljašnji se nalazi uz kalem, a unutrašnji, koji ima funkciju sopstvenog vizuelnog analizatora, je očna jabučica.

Na spoljašnjem sloju nalazi se sloj šipki i supozitorija u zadnjem delu mrežnjače, dok se na unutrašnjem sloju nalazi sloj multipolarnih ćelija. Između njih još uvek postoji sloj bipolarnih ćelija. Na prednjoj strani mrežnjače i u horoidi nalaze se pigmentne ćelije koje emituju izbočine između štapića i supozitorija, koje se takođe nazivaju fotopigmentima i transformišu svetlost u hemijske impulse nervnog tipa. Sudovljača (horoidea) se nalazi između proteina i mrežnjače i sadrži mnogo krvnih sudova koji snabdevaju oko ishranom i kiseonikom.

Zapaljenja mrežnjače i horoida

Najčešća zapaljenja mrežnjače i horoida javljaju se zajedno i ne manifestuju se toliko bolom koliko pogoršanjem kvaliteta ili oštrine vida. Najčešće su uzrokovane raznim mikrobnim infekcijama koje ovde dospevaju iz okolnih tkiva ili krvotokom iz drugih delova tela. upale se često javljaju asimptotski, pri čemu je smanjenje vidne oštrine signal samo ako je zahvaćena i žuta mrlja. Međutim, rana dijagnoza kao i lečenje mogu sprečiti trajne smetnje vida.

Inflamacije obuhvataju fokalnu horioretinalnu inflamaciju, koja ima nekoliko oblika kao što su retinitis, retinohoroiditis, horioretinitis ili horoiditis, kao i difuzno horioretinalno zapaljenje sa istim oblicima, zapaljenje pod nazivom Pars planitis, inflamatorna Haradova bolest u inflamaciji ili druga nespecifikovana zapaljenja. Najčešća upala je obični retinitis, akutna upala mrežnjače i horoidee, koja se naziva i retinitis. U našoj zemlji postoje najviše dva oblika, i to retinits pigmentosa i retinits citomegalovirus.

Retinitis pigmentosa je bolest koja direktno pogađa štapiće i supozitorije osetljive na svetlost smeštene u zadnjem delu mrežnjače, pri čemu su štapići koji obezbeđuju periferni i noćni vid pogođeni više nego supozitorije odgovorne za centralni i kolorni vid. Zbog toga se bolest najčešće manifestuje u tzv noćno slepilo i oštećenje vidnog polja ili bočnog vida. Vremenom, bolest nastavlja da se pogoršava, pa je neophodno što pre započeti lečenje.

Retinitis citomegalovirus je upala uzrokovana citomegalovirusom u kojoj virus napada ćelije u mrežnjači. U početnim stadijumima ove vrste upale gotovo da i nema, moguće samo uz parcijalne poremećaje perifernog vida, slično prethodnoj bolesti, pri čemu je najpre zahvaćeno samo jedno, a kasnije i drugo oko. Naprotiv, među simptomima nema povećane osetljivosti na svetlost ili bol. Čak i sa ovom upalom, neuspeh u lečenju može dovesti do gubitka vida.

Odvajanje i pukotine mrežnjače

Ablacija i ablacija mrežnjače spadaju među najozbiljnija oboljenja koja mogu da zahvate ovaj deo oka i moraju se lečiti isključivo hirurškim putem. Mogu nastati iz različitih razloga, a postoji nekoliko vrsta ovih bolesti. To su, na primer, ablacija mrežnjače sa rupturom mrežnjače, ruptura mrežnjače, serozno odvajanje mrežnjače bez pukotine ili čak sa formiranjem mrežnjače, ablacija mrežnjače zatezanjem, kao što je proliferativna vitreoretinopatija sa ablacijom retine.

Pored odvajanja, na mrežnjači se formiraju i različiti oblici pukotina, koje mogu biti i bez odvajanja mrežnjače. Postoji i nekoliko oblika bolesti, kao što su potkovičasta pukotina mrežnjače bez ljuštenja, okrugla rupa mrežnjače bez ljuštenja, retinalni operkulum bez ljuštenja ili nespecifična ruptura mrežnjače. Pored toga, retinoshiza i retinalne ciste, parazotalne ciste retine, pseudociste retine i ora sera serrata retinae takođe izazivaju probleme sa kidanjem ili oštećenjem mrežnjače.

Ablacija mrežnjače je bolest koja u nekim oblicima može izazvati nepovratno oštećenje vida u kasnijim fazama. To je zato što je senzorni deo odvojen od pigmentnog dela, koji ostaje fiksiran za kalem. Piling može biti idiopatski, pa postoji pukotina, ili je nema, što je najčešće posledica zarazne bolesti oka. Odvajanje mrežnjače takođe ozbiljno narušava štapiće i čunjeve, koji su važni fotoreceptori.

Mrežnjača kao takva se hrani indirektno preko bogato vaskularno snabdevenog katetera, tako da odvajanje i odvajanje mrežnjače od vaskularnog znači narušavanje ove ishrane i kasniju smrt ćelija osetljivih na svetlost, što počinje da se manifestuje veoma brzo u vizuelnim i vizuelnim smetnjama. Bolest obično napreduje veoma brzo i nastaje bilo iz inflamatornih ili posttraumatskih uzroka. Mora se lečiti hirurški i, u zavisnosti od vrste pilinga, konvencionalnim ili laserskim putem.

Vaskularne okluzije

Bolesti mrežnjače takođe uključuju vaskularne okluzije. Postoji nekoliko tipova okluzija, kao što su prolazna okluzija centralne arterije mrežnjače, okluzija centralis retinae, okluzija retinalne vene ili druge okluzije centralne arterije mrežnjače. Okluzija retinalne vene može biti početna, delimična, prilivna ili centralna. Takođe postoji nekoliko tipova bolesti okluzija centralne retinalne arterije, kao što su Holenhorstovi plakovi, arterijska okluzija, delimična, okluzija grana ili mikroembolija.

Okluzija je zatvaranje koronarne arterije i vene i može biti privremena ili trajna. Dok arterije prenose oksigenisanu krv do oka, vene nose krv sa kiseonikom iz oka. Okluzija dovodi do iznenadnog gubitka vida i obično pogađa samo jedno oko, ili gubitak centralnog vida postepeno ako su zahvaćene vene, a ne arterije. Okluzija se javlja, na primer, kada se formira ugrušak, embolizacija sa drugog mesta ili kao rezultat nekih inflamatornih vaskularnih bolesti.

Okluzija muškaraca starijih od 60 godina je najčešća kod muškaraca i može biti povezana sa dijabetesom, pušenjem ili visokim krvnim pritiskom. U zavisnosti od vrste okluzije, ona se rešava ili uklanjanjem opstrukcije u sudovima ili stvaranjem uslova da se opstrukcija zaobiđe. Kombinovana okluzija retinalnih sudova je najčešći oblik centralne okluzije, ali ovi slučajevi kombinovane okluzije centralne retinalne vene su retki kod svih oboljenja mrežnjače.

U nekim slučajevima može doći do okultnog oštećenja oka, kao i do gubitka sluha ili upale nerava, kao što je lokalizovani oblik Vegenerove granulomatoze. Međutim, ukupno, do polovine slučajeva teških promena oka i vida je manifestacija okluzije očnih ili orbitalnih arterija, pri čemu se najčešće ruptura vaskularne okluzije javlja noću. Prestanak ishrane odmah dovodi do jednostranog gubitka vida.

Druge bolesti mrežnjače

Pored zapaljenja i problema sa odvajanjem ili odvajanjem mrežnjače od horoila, mrežnjaču pogađaju i druge bolesti koje mogu biti povezane sa nervnim sistemom ili degenerativnim ili drugim promenama direktno na mrežnjači. Ove bolesti uključuju pozadinsku retinopatiju i vaskularne promene mrežnjače, kao što su retinalne vaskularne promene, retinalne mikroaneurizme, neovaskularizacija, perivaskulitis, vaskulitis ili varikozitet i razne retinopatije.

Kod retinopatske bolesti retine, oko je zahvaćeno Coats retinopatijom, eksudativnom ili hipertenzivnom retinopatijom, proliferativnom vitreo-retinopatijom i retrolentnom fibroplazijom. Retina je takođe zahvaćena raznim vrstama distrofije, krvarenja u mrežnjači, odvajanjem pigmentnog epitela retine, centralne serozne horioretinopatije, periferne retinalne degeneracije mrežnjače, mikrocistične, palisadne, skvamozne ili retikularne, kao i makularne i zadnje arterijske degeneracije, kao što je degeneracija oka. rupe, kao što su , Kuhnt-Junius degeneracija i atrofična senilna makularna degeneracija.

Druge bolesti horoida

Pored navedenih bolesti i poremećaja, kalem je zahvaćen i nekim drugim bolestima, degeneracijama ili deformitetima. Oni mogu uključivati horioretinalne ožiljke, koji uključuju post-inflamatorne i posttraumatske ožiljke na zadnjim tačkama i solarnu retinopatiju, ili degeneracije koroida kao što su atrofija horoida ili skleroza horoida. Takođe je opasno pucanje zavojnice i naknadno krvarenje, na primer, eksplozivno ili potpuno odvajanje zavojnice.

Degenerativne i destruktivne bolesti koje se javljaju na horoidu uključuju naslednu distrofiju horoidee. To je grupa bolesti koje uključuju različite vrste distrofije kao što su horoideremija, horoidalna distrofija ili centralna areolarna distrofija, generalizovana horoidna distrofija i peripapilarna horoidalna distrofija. Ove distrofije ometaju horoideu, uzrokujući da ona ne funkcionišu sa kiseonikom i hranljivim materijama, a zatim i hrani samu mrežnjaču.

Atrofije u horoidu se manifestuju nerazvijenim kapilarama, što znači smanjenje ishrane horoide. Problemi sa horoidom takođe mogu biti posledica nekih sistemskih bolesti, kao što je bolest jetre. Tokom degeneracije horoidee dolazi do značajnog stanjivanja, a pojavljuju se i razni pegavi ožiljci. Posebno na ivicama u pigmentnim ćelijama nastaje ožiljak i formira se epitelni ožiljak, što može dovesti do poremećaja vida

I retinalni i horoidalni poremećaji se takođe javljaju kao rezultat traumatskih događaja, kao što su povrede oka. Najčešći poremećaji u horoidei nastaju tupim udarcem u oko, koji izaziva treperenje očne jabučice i može ili da se potrese ili pokida i mrežnjaču i horoideu. Rezultat je krvarenje, a krvarenje se možda neće pojaviti spolja i nastaju samo smetnje vida. Takođe, kao rezultat neke skleroze, retinalna ishrana mrežnjače je prekinuta, što uzrokuje degeneraciju.